همانطور که می‌دانید، رنگها دارای انرژی بوده و بر عملکردهای بدن، ذهن و احساسات تأثیر می‌گذارند. مطالعات نشان می‌دهد که رنگها برای رشد مغز، خلاقیت، بهره‌وری و یادگیری مفید هستند. داشتن اطلاعاتی پیرامون روانشناسی رنگها در کودک برای والدین بسیار مفید است. زیرا رنگ می‌تواند اثراتی مانند هیجان انگیز شدن، آرامش بخش بودن، الهام بخش بودن، ایجاد اضطراب، ایجاد عصبانیت و ایجاد آرامش داشته باشد. انعکاس این اثرات در کودکان بیشتر دیده می‌شود، در واقع کودکان می‌توانند به رنگها حساس‌تر باشند.
یکی از موضوعاتی که در مورد روانشناسی رنگها در کودک باید مورد توجه ویژه قرار گیرد؛ تاثیر رنگ اتاق بر روان کودکان است. از آنجا که کودک زمان زیادی را در خانه بخصوص اتاق خود می‌گذراند؛ رنگ این محیط کودک را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار خواهد داد. رنگ محیط اطراف کودکان باید جذاب و سرگرم کننده باشد و حاوی عناصری باشد که به یادگیری و رشد مغز آنها کمک کند. هنگام انتخاب رنگ‌هایی که کودک با آنها سروکار خواهد داشت، باید رنگ‌هایی را انتخاب کرد که از بینایی آنها محافظت کند، محیط مناسبی را فراهم کند، از سلامت جسمی و روحی آنها محافظت کند و فضا‌هایی را ایجاد کند که احساسات خوبی را به کودک القا می‌کند. مثلا قرار دادن یک کودک پر‌شور در مقابل رنگ پرانرژیِ قرمز، موجب می‌شود تا این کودک احساساتش را با شدت بیشتری بروز دهد و کل روز در حال تحرک باشد. درتتیجه توصیه می‌شود تا رنگ اشیای مورد استفاده‌ی کودکان پرانرژی و نا‌آرام آبی، بنفش یا سبز باشد تا آرامش بیشتری را برای کودک فراهم سازد. در ادامه با نورولند همراه شوید تا به بررسی تاثیر رنگها بر روان کودکان و تفسیر رنگهای استفاده شده در نقاشی کودک براساس روانشناسی رنگها بپردازیم.
تاثیر رنگها بر کودک چگونه است؟
همانطور که رنگ بر محیط، اندازه، کوچکی، سردی یا گرمی یک فضا تأثیر می‌گذارد؛ بر روحیه، احساسات و رفتارهای ما نیز تأثیر می‌گذارد. رنگها یکی از ابزارهایی هستند که کودکان می‌توانند احساسات و افکار خود را با استفاده از آنها بیان کنند. تاثیری که کودک از محیط اطراف می‌پذیرد غیرقابل انکار است. در این میان جلوه‌های بصری از اهمیت زیادی در تاثیرگذاری بر خلق و خوی کودک برخوردارند. یکی از جلوه‌های بصری که اصلی‌ترین تاثیر را بر رفتار کودک دارد، رنگهاست. در ادامه به بررسی تاثیر هریک از رنگهای پرکاربرد بر روان کودکان میپردازیم:
تاثیر هر رنگ بر خلق و خوی کودک چگونه است؟
1. قرمز
قرمز بین رنگها تاثیرگذارترین رنگ است. قرمز یک هشدار دهنده‌ی قوی در بین رنگهاست که تاثیر آن بر تحریک بیشتر فعالیت بینایی و عملکرد سیستم عصبی خودمختار نسبت به رنگ آبی بر اساس مطالعات علمی به اثبات رسیده است.
قرمز تمام توجه‌ها را به خود جلب می‌کند و در صورت قرارگیری در کنار دیگر رنگها، تاثیرگذاری آنها را کاهش می‌دهد. تاثیر رنگ قرمز زمانی کاهش می‌یابد که تحت تأثیر رنگ سفید، صورتی می‌شود و رنگ ملایم‌تر و آرام‌تری پیدا می‌کند. قدرتی که بالا بودن طول موج به رنگ قرمز می‌دهد؛ باعث تاثیرگذاری زیاد این رنگ بر روان افراد می‌شود. در نتیجه قرار گرفتن در معرض رنگ قرمز، باعث بیان شدیدتر احساسات شده و تندخویی کودک را به همراه خواهد داشت. پس نباید از رنگ قرمز به عنوان رنگ اصلی محیط یا اشیای کودک استفاده کرد؛ بلکه این رنگ می‌تواند به عنوان رنگ مکمل در کنار رنگهای بژ، آبی و قهوه‌ای استفاده شود. استفاده از رنگ قرمز تند می‌تواند بر تمرکز در مطالعه، بیان احساسات و خواب کودک تأثیر منفی بگذارد. در اتاق‌هایی که با رنگ قرمز شدید رنگ آمیزی شده‌اند، کودکان ممکن است احساس عصبانیت و پرخاشگری کنند.
2. زرد
زرد شادترین و بانشاط‌‌‌‌‌ترین رنگ است. نشان‌دهنده‌ی خرد و نیکی است. گرما، نشاط، شادی و الهام را زیاد می‌کند. اثر آن به اندازه قرمز خشن نیست. زرد یک رنگ خنثی با تمایل به گرم بودن است و خاصیت طراوت بخشی دارد.
به طور نمادین، زرد نشان‌دهنده‌ی روشنگری ذهنی و معنوی، نور روز و ارتباطات است. برای استفاده در محیط و اشیای کودکان مناسب است زیرا بر حافظه، انگیزه و توجه نیز تأثیر مثبت می‌گذارد. با این حال، اگر بیش از حد استفاده شود، می‌تواند تنش و عصبانیت ایجاد کند. در مطالعات، مشاهده شده است که استفاده از رنگ زرد شدید می‌تواند باعث گریه بیشتر نوزادان شود.
با استفاده از رنگهای زرد ترکیب شده با آبی و سبز در محیط کودکان می‌توان محیطی آرام‌تر را برای آنها ایجاد کرد.
3. آبی
می‌توان گفت که آبی از همه نظر متضاد قرمز است. در ظاهر، آبی شفاف و مرطوب است، در حالی که قرمز مات و خشک است. از نظر روانشناسی رنگها ، طبیعت سرد و در عین حال آرامش بخش رنگ آبی نقطه‌ی مقابل گرما و هیجان قرمز است. برخلاف رنگ قرمز؛ آبی دمای بدن، فشار خون و ضربان قلب را کاهش می‌دهد و اشتها را سرکوب می‌کند. به عنوان رنگ آسمان و اقیانوس، احساس وسعت، آزاد بودن و راحتی را القا می‌کند. رنگهای تیره آبی با اضافه شدن مشکی می‌تواند یک موقعیت افسردگی و مالیخولیک ایجاد کند که به تدریج به رنگ مشکی نزدیک شود. آبی رنگی است که به طور گسترده در محیط کودکان توصیه می شود(خصوصا تناژ روشن‌تر آن).
می‌توان آبی را به راحتی برای کودکان پرتحرک‌تر استفاده کرد زیرا خاصیت آرام بخشی دارد.
4. سبز
سبز از نظر روانشانسی نشان دهنده سلامتی است، تأثیر آرامش بخشی بر سیستم عصبی دارد. آرامش و سکوت می دهد. سبز آرامش بخش‌ترین رنگ است زیرا عدسی چشم سبز را بالای شبکیه متمرکز می‌کند.رنگ زرد موجود در آن موجب طراوت این رنگ می‌شود؛ در حالی که آبی آن را سنگین‌تر و آرام‌تر می‌کند. سبز روشن فشار را کاهش می‌دهد. وقتی به صورت نمادین نگاه کنیم، سبز قدرت طبیعت و زندگی است و بنابراین به عنوان طبیعی‌ترین، آرامش بخش‌ترین و متعادل‌ترین رنگ شناخته می‌شود. به جای سیگنال قرمز “خطر”، یک سیگنال سبز رنگ “تحت کنترل بودن موقعیت” را نشان می‌دهد که تنش را در بدن کاهش می‌دهد. رنگ سبز را می‌توان به راحتی در اطراف نوزاد، کودک و نوجوان استفاده کرد. هنگامی که از رنگ سبز در محیط کودک استفاده می‌شود؛ کمک می‌کند تا راحت‌تر و آرام‌تر بخوابند. می‌توان از آن در اتاق نوجوانان برای موفقیت در جامعه استفاده کرد. درصورتی که نیاز به انرژی بیشتری دارید؛ از رنگ سبزی که دارای زرد بیشتری است و اگر نیاز به آرامش بیشتری دارید؛ از رنگ سبز دارای آبیِ بیشتر استفاده کنید.
